" တစ္ခါတစ္ခါ အပန္းေျပစရာ "

တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း လုပ္ကြက္ထဲမွာ အလုပ္လုပ္ရင္း စိတ္ရႈပ္စရာေတြမ်ားခဲ့သည့္ ေန႕ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့သည္။ မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ ေစာင့္ေရွာက္ေနသည့္ၾကားက အလုပ္သမားေလးတစ္ေယာက္ ကၽြန္ေတာ္လုပ္ကြက္ထဲ မရွိသည့္အခ်ိန္မွာ လက္ထိသြားခဲ့သည္။ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး ၀န္ထမ္း ၃ ဦးရွိ၍ တစ္ဦးၿပီးတစ္ဦး လွည့္ပတ္ၾကည့္ေနသည့္ၾကားက သည္လိုကိစၥမ်ဳိးက ရွိလာ၍ စိတ္က နည္းနည္းေတာ့ ညစ္မိသည္။

မေတာ္တဆထိခိုက္မႈ တစ္ခါျဖစ္ၿပီဆိုေသာအခါ ထံုးစံအတိုင္း Main Contractor ႏွင့္ Client က မ်က္စိ ေဒါက္ေထာက္ မၾကည့္ရံုတစ္မည္ လိုက္စစ္ေနေသာအခါ စိတ္ကပိုရႈပ္လာ၏။ ထိုၾကားကပင္ အလုပ္ထဲမွာ စိတ္ေပါ့ပါး သက္သာစရာမ်ား ရသည့္အခါ ေက်နပ္ၾကည္ႏူးစြာ ရယ္ေမာျဖစ္ခဲ့ေသး၏။ တျခားေတာ့ မဟုတ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕အလုပ္ထဲက ရယ္စရာ အျဖစ္ေလးမ်ားပါ။

ပထမတစ္ခုက သည္လို။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ အတူ ေဘးကင္းေရး၀န္ထမ္း ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေယာက္ရွိသည္။ တစ္ေယာက္က စလံုး မေလး၊ ေနာက္တစ္ေယာက္က စလံုးတရုတ္။ တစ္ရက္မွာ စလံုးမေလးက လုပ္ကြက္ထဲပတ္ေနစဥ္ ျမန္မာ အလုပ္သမားေလး တစ္ေယာက္ထိုင္ေနတာေတြ႕သည္။ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္မွာ ထိုင္ေနသည္က ေဘးကင္းေရး ၀န္ထမ္းမ်ား အလုပ္မဟုတ္။ သို႕ေသာ္ Client က ပတ္ေနေသာအခါ မေလး ကလည္း သူ၏ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းကို ျပခ်င္၍ Client Safety ပတ္ေနသည္ကို ေတြ႕ၿပီး ထိုင္ေနေသာ အလုပ္သမား ေကာင္ေလးကို ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ပါေတာ့သည္။ Client Safety လည္း ျဖတ္သြားလွ်င္ နားေထာင္၍ ရႏိုင္သည္မဟုတ္လား။

မေလး က ေမးပါသည္။ အလုပ္သမားေလးက ေျဖပါသည္။ ၾကည့္ပါ။

" မင္းဘာလုပ္ေနလဲ"

" တျခားလူေတြ မလာေသးလို႕ ေစာင့္ေနတာ။ သူတို႕ ပစၥည္းသြားသယ္တယ္"

" မင္းဘာလုပ္ရမွာလဲ"

" Support ေတြ တပ္ရမွာ"

" ဒါဆို ဘယ္လို အႏၱရာယ္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္လဲ"

တကယ္ေတာ့ အလုပ္သမားေလးက အဂၤလိပ္လို သိပ္ေျပာတတ္တာမဟုတ္။ စင္ကာပူမွာ အေနၾကာ၍သာ နည္းနည္းေျပာတတ္တာ ျဖစ္သည္။ သူေျဖပံုကို ၾကည့္ပါ။

" Hand Engineering , Finger Engineering, Foot Engineering "

အလုပ္သမားေလး၏ အေျဖကို ၾကားရေသာ မေလး Safety မွာ ေဘးကို လွည့္ၾကည့္ၿပီး Client Safety မရွိမွ သက္ျပင္းခ်ပါေတာ့သည္။ ေျဖလိုက္သည္က မွန္သလိုႏွင့္ ဟုတ္မွ မဟုတ္တာ။ ၿပီးေတာ့ မေလး က ရယ္ပါေတာ့သည္။

ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ေတြ႕ၿပီး Shelter မွာ ရွင္းျပပါသည္။ သူေျပာတာနားေထာင္ၿပီး ကၽြန္ေတာ့္မွာ ရယ္လိုက္ရသည္မွာ မေျပာပါႏွင့္ေတာ့။ ဒဏ္ရာအနာတရကို Injury အင္ဂ်ဴရီ ဟု ေျပာသည္ကို မွတ္ထားၿပီး သူတို႕အဆင္ေျပသလို ေျပာလိုက္သည္က Engineering အင္ဂ်င္းနီးယားရင္း တဲ့။

စင္ကာပူက ကုမၸဏီေတြမွာ ေရွ႕က နာမည္ေနာက္မွာ Engineering ပါတတ္ရာ ကၽြန္ေတာ္တို႕မွာ စင္ကာပူမွာ တစ္ခါမွ် မၾကားဖူးေသာ ကုမၸဏီအသစ္နာမည္မ်ားကို ၾကားရသကဲ့သို႕ပင္။ ေနာက္ေတာ့ သူ႕သူငယ္ခ်င္းမ်ားကပါ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေျပာသည္ကို ျပန္ၾကားၿပီး ထိုအလုပ္သမားေလးကို စၾကပါေတာ့သည္။ အလုပ္ထဲမွာကေတာ့ ထိုသို႕ျဖစ္စဥ္မ်ားက မနည္းေတာ့ၿပီမို႕ ထိုအလုပ္သမားေလး ခမ်ာလည္း စသည္ကို စိတ္မဆိုးဘဲ ရယ္သာေနပါေတာ့သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လည္း စိတ္ရႈပ္စရာေတြ မ်ားေနသည့္ၾကားမွ ရယ္ေမာမိခဲ့ၾကပါေသးသည္။

" Hand Engineering , Finger Engineering, Foot Engineering " တဲ့ေလ။

xxxxxxxxxxxxxxxxx

ေနာက္တစ္ခုက မနက္ခင္းတစ္ခုမွာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုး ဘူကုန္းကိုသြားလွ်င္ ဘုတ္ဟုေခၚၾကသည့္ ဖယ္ရီစီးရသည္။ ဘူကုန္းဘက္ေရာက္လွ်င္ ရံုးကို၀င္ ယူနီေဖာင္းလဲရသည္။ သည္ေတာ့ ရံုးမွာ အရင္ေန႕က ယူနီေဖာင္းေတြကို သည္အတိုင္း ခၽြတ္ထားခဲ့ၿမဲ။ အလုပ္သမားေတြက ယူနီေဖာင္းလဲသည့္ ေနရာမွာ လဲေသာ္ျငား ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးအဆင့္ႏွင့္ အထက္ေတြက ရံုးထဲမွာ လဲၾကသည္။

ထိုေန႕က ရံုးေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ယူနီေဖာင္းလဲေနစဥ္မွာ အသံတစ္သံၾကားရသည္။

" ငါ့ေဘာင္းဘီ ဘယ္သူယူသြားလဲ" တဲ့။ လွည့္ၾကည့္ေတာ့ တရုတ္ အင္ဂ်င္နီယာ ေကာင္ေလးသည္ မ်က္ႏွာ ငယ္ေလးႏွင့္ လွမ္းေမးေနသည္။ သူ႕ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္ေတာ့ ေအာက္ခံ ေဘာင္းဘီ အတိုေလးႏွင့္။ က်န္သူေတြ ၾကည့္ေတာ့ လံုး၀မသိ။ ရံုးထဲကို အလုပ္သမားေလးေတြ မ၀င္။ မနက္ဘက္ဆို ေသာ့ေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႕ဆီမွာသာ ရွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တံခါးဖြင့္ၿပီးမွသာ သူတို႕၀င္၍ ရသည္။ သည္ေတာ့ မေန႕ကတည္းက ေပ်ာက္သည္လား။ ဒါလည္း မျဖစ္ႏိုင္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕က ျပန္မွ ယူနီေဖာင္း လဲတာ ျဖစ္သည္။ ျပန္လွ်င္လည္း ေသာ့က ခတ္ၿပီ။ ညဘက္ သူခိုးခိုးတာေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္။ သည္ယူနီေဖာင္းကို ေရြး၍ ခိုးရေအာင္လည္း သူ႕ယူနီေဖာင္းက ထူး၍ ေစ်းႀကီးေနတာ မဟုတ္။

ျဖစ္ႏိုင္သည္က လုပ္ကြက္ထဲကို ေစာထြက္သြားသည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးတစ္ေယာက္ေယာက္ မွား၀တ္ သြားတာပဲ ျဖစ္မည္။ သို႕ေသာ္ က်န္ခဲ့သည္က သူ႕ေဘာင္းဘီမဟုတ္ေသာအခါ သူမ၀တ္ခ်င္။ မ၀တ္ခ်င္တာက ျပႆနာ မဟုတ္ေသာ္ျငား ရံုးခန္းထဲမွာ ေအာက္ခံေဘာင္းဘီ တိုေလးႏွင့္ ေလွ်ာက္သြားေနေသာ သူ႕ကို ၾကည့္ရတာ ေစာေစာစီးစီး ကၽြန္ေတာ္တို႕မွာ ရယ္ေနရေတာ့သည္။ သူ႕မ်က္ႏွာက ပ်ာယာခတ္ေနသည့္ပံု ေပါက္ေနၿပီး သူ႕ေအာက္ပိုင္းက ေအာက္ခံေဘာင္းဘီတိုေလး ၀တ္ထားေသာအခါ ျမင္သမွ်လူက ရယ္ၾကေလေတာ့သည္။ ေနာက္ေတာ့ လုပ္ကြက္ထဲသြားမည့္ ဘတ္စ္ကားမမီမွာ စိုး၍ သူ႕မွာ ရံုးက ယူနီေဖာင္း အသစ္ကို ယူကာ ၀တ္လိုက္ရေတာ့သည္။

ဒါေလာက္ႏွင့္ဆို သိပ္သေဘာက်စရာ မဟုတ္ေသး။ ေန႕လယ္က်ေတာ့ သူ႕ကံက ဆက္ျပန္သည္။ အားလံုး ထမင္းကိုယ္စီ ယူၿပီးခ်ိန္မွာ သူ႕အတြက္ ထမင္းဘူး ေပ်ာက္ျပန္ပါေလသည္။ က်န္သူမ်ားက မသိေသာ္လည္း မနက္ေစာေစာ ယူနီေဖာင္း ေဘာင္းဘီေပ်ာက္ထားေသာ သူူ႕အေၾကာင္းကို သိသည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕မွာ သည္တစ္ခါလည္း ထပ္၍ အားရပါးရ ရယ္ၾကျပန္သည္။ သူကား စိတ္မဆိုး။ ေနာက္ဆံုး ထမင္းသြား၀ယ္စားလိုက္ ရေတာ့သည္။

တစ္ရက္တည္းႏွင့္ ေပ်ာက္ခ်င္းမလွ ေပ်ာက္ေနေသာ ကိုေပ်ာက္ႀကီးပါတကား။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ေနာက္တစ္ခုက်ေတာ့ Client ႏွင့္ Main Contractor က စလိုက္သည့္ Bingo ဆိုေသာ ကတ္မ်ားႏွင့္ ဆိုင္သည္။ ထိုကတ္ကေလးမ်ားက စတစ္ကာ ကပ္၍ရသည္။ ေဘးကင္းစြာလုပ္ႏိုင္ေသာ အလုပ္သမားေလးမ်ားကို ထိုကတ္မ်ားထဲမွာ Main Contractor ႏွင့္ Client မ်ားမွ စတစ္ကာေလးမ်ား ကပ္ေပးသည္။ စတစ္ကာ ငါးခုဆို ၁၀ ေဒၚလာ၊ ၁၀ ခုဆို ေဒၚလာ ၃၀၊ စသည္ျဖင့္ စတစ္ကာ မ်ားလွ်င္ မ်ားသလို ေဒၚလာပိုရသည္။ ေနာက္ဆံုး အဆင့္က ေဒၚလာ ၄၀၀။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က အလုပ္သမားေလးမ်ား ေဘးကင္းစြာ ပိုလုပ္ႏိုင္ဖို႕။

သည္ေတာ့ အလုပ္သမားေလးမ်ားက ပိုလိုခ်င္ၾကသည္။ ေဘးကင္းဖို႕ ႀကိဳးစားၾကသည္။ တစ္ဖက္မွာ စတစ္ကာ ကိုင္ထားေသာ ၀န္ထမ္းမ်ားကလည္း လုပ္ကြက္ထဲပတ္ၾကည့္ရင္း အလုပ္သမားေလးမ်ားကို သိလိုသည္မ်ား ေမးေလ့ရွိသည္။ ေမးသည္ကို မွန္စြာ ေျဖႏိုင္လွ်င္ စတစ္ကာေပးသည္။

တစ္ခါေတာ့ Main Contractor Safety ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကုမၸဏီက အလုပ္သမားေလးေတြနား သြား၍ ေမးသည္။ သူကလည္း စတစ္ကာ ေပးခ်င္ေသာေၾကာင့္ပါ။

သူေမးသည္က ကၽြန္ေတာ္တို႕ Client ၏ Three Golden Rules ။ ဘာေတြလဲဆိုလွ်င္ Comply, Intervene, Respect ဆိုေသာ လိုက္နာ၊ ၾကား၀င္၊ ေလးစား ဆိုေသာ သံုးခ်က္။ ေဘးကင္းေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားကို လိုက္နာ၊ ေဘးမကင္းေသာ အျပဳအမူႏွင့္ အေျခအေနမ်ားေတြ႕လွ်င္ ၾကား၀င္ ေႏွာင့္ယွက္(ေျပာျပ)၊ ေဘးမွာ ရွိေနေသာ အျခား အလုပ္လုပ္သူမ်ားကိုလည္း ေလးစား စေသာ အခ်က္မ်ားပင္။

သို႕ေသာ္အားလံုး သိသည့္အတိုင္း အကုန္လံုးက အဂၤလိပ္လိုသာ မွတ္ၾကရသည္။ သည္သို႕ျဖင့္ အလုပ္သမားေလးေတြလည္း မွတ္ထားၾကပံု ရ၏။ ဘကုန္းက ေမးပါသည္။ Three Golden Rules ကို ေျပာျပပါတဲ့။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကုမၸဏီက အိႏိၵယ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္က ပိုင္ၿပီဆိုၿပီး အားရပါးရ ေျဖပါသည္။ Complaint, Interview, Respect တဲ့။ ေသေရာ။ Client သာ ၾကားလွ်င္ တက္ေသႏိုင္သည္။ ၾကည့္ဦးေလ။ စင္ကာပူမွာ ေနတာၾကာ၍လား မဆိုႏိုင္။ Comply လို႕မေျဖ။ Complaint တဲ့။ အားလွ်င္ ေစာဒက တက္ေနေသာ စလံုးမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာထားသည့္ပံု။

ေနာက္တစ္ခုက ၾကည့္ဦး။ ၾကား၀င္ေႏွာင့္ယွက္ပါ ဆိုသည္ကို အင္တာဗ်ဴးေတာင္ လုပ္ေနေသးသည္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ မွန္ေနေသးသည္။ သို႕ေသာ္ ဘဂၤလား ေဘးကင္းေရး ၀န္ထမ္းကား မ်က္ႏွာႀကီး ရႈံ႕မဲ့ေနေလေတာ့သည္။ မွန္မွ မမွန္တာ။ Main Contractor ဆိုသည္က  Sub-Contractor အေပၚမွာ ေမွ်ာ္လင့္ထားပံု ရသည္။ အထူးသျဖင့္ အလုပ္သမားေလးေတြကို ေဘးကင္းေရး သိေစခ်င္သည္။ အခုေတာ့ ကိုယ့္လူေတြကလည္း လုပ္လိုက္မွျဖင့္ တည့္တည့္ႀကီးပင္။

သူတို႕ေျဖမွပင္ Client လည္း သူတို႕၏ ေရႊေရာင္စည္းမ်ဥ္းဆိုသည္ႀကီးကို ေျပာင္းရေတာ့မလိုပင္။ အလုပ္သမား ေျဖသည္က Client ကို မေက်နပ္လွ်င္ Complaint တက္။ လုပ္မေပးလွ်င္ အင္တာဗ်ဴး။ ဘာေၾကာင့္လုပ္မေပးလဲ ဆိုသည္ကို ေမး။ လုပ္ေပးလွ်င္ေတာ့ ေလးစားေပါ့။ သည္လို အဓိပၸါယ္ ထြက္ေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္က သည္လို ျဖစ္ေနပါလားဟု အျခားေသာ ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ားကို ရွင္းျပေသာအခါ အားလံုးက ရယ္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လို ေဘးကင္းေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကား ေျပာေျပာၿပီး ရယ္ၾကေလ၏။

ပိုဆိုးသည္က ထိုအလုပ္သမားသည္ သူေျဖသည္ကို မွန္သည္ဟု ထင္ကာ သူ႕ကို ရယ္ရပါ့မလား ဟု ေဒါႏွင့္ေမာနွင့္ စိတ္ဆိုးေနျခင္းပင္။ သူက စတစ္ကာ ရေတာ့မည္ဟု လံုး၀ က်ိန္းေသ တြက္ထားျခင္းပင္။ သို႕ေသာ္ Main Contractor Safety က မေက်နပ္။ က်န္ေသာ နီးစပ္ရာ အလုပ္သမားေလးေတြ ေခၚေမးေတာ့လည္း လံုး၀မသိ။ တခ်ဳိ႕ဆို သြားေတြအားလံုး ေပၚေအာင္ ၿပံဳးျပသြားသည္။ သည္ေတာ့ Main Contractor Safety က လံုး၀ မေက်နပ္။ သည္ၾကားထဲ ခုန အိႏိၵယ အလုပ္သမားက သူမွန္တယ္ခ်ည္းသာ လုပ္ေနရာ ကၽြန္ေတာ္တို႕မွာ ရယ္သာေနရေတာ့သည္။

ေနာက္ဆံုး Main Contractor Safety က သနားၿပီး စတစ္ကာ တစ္ခု ထုတ္ေပးခဲ့ေတာ့သည္။ ဒါေတာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕၏ အလုပ္သမားက သိပ္အစာမေၾက။ သူမွန္တာကိုပင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကပဲ မွားေနသလိုလို ထင္ေန၍ ထပ္ရယ္ေနရေတာ့သည္။

သည္လိုမ်ဳိးေတြ ႀကံဳရသည့္အခါတြင္ေတာ့ အလုပ္ထဲမွာ ျပႆနာမ်ား ရႈပ္ေန၍ စိတ္ညစ္ညဴးေနသမွ် တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း ရယ္ေမာ၍ အပန္းေျပခဲ့ရသည္ဟု ထင္မိေနပါေသးသည္။    ။

သားလတ္

၂၂ း ၂၈ နာရီ

၂၀.၅.၂၀၁၂